Arthur Vandendorpe gaat op zoek tussen de hammen in het Gentse Vleeshuis
Midden mei 2020 is Arthur Vandendorpe NV gestart met het vooronderzoek van het Groot Vleeshuis te Gent. De stabiliteit van het gebinte en de gevels wordt onderzocht in functie van de geplande restauratiewerken.
Het Groot Vleeshuis aan de Groentenmarkt in Gent werd gebouwd tussen 1407 en 1419. Het deed dienst als verkoopshal voor vlees door de Gilde van de Vleeshouwers. De verkoop van vlees was tot de tweede helft van de negentiende eeuw uitsluitend toegelaten in vleeshuizen, zodat streng op de versheid van het vlees kon toegezien worden. Het stenen Groot Vleeshuis werd gebouwd ter vervanging van het houten vleeshuis uit 1325 dat zich ongeveer op dezelfde plaats bevond, maar in erbarmelijke staat verkeerde. In 1446-1448 werd er in een leegstaand deel van het vleeshuis een kapel en sacristie gebouwd. Dit ten gevolge van klachten over “dagelijkse onreinheden en dobbelspelen” die plaatsvonden in deze verloren hoek. Van deze kapel resteert vandaag de dag enkel nog funderingen, spitboogramen en een muurschildering in olieverf die de geboorte van Christus voorstelt.
Het Middeleeuwse gebouw bestaat uit een imposant houten gebinte en massieve muren uit baksteenmetselwerk en een parement uit Gobertange steen. Doorheen de tijd kende het vleeshuis een aantal verbouwingen, een grote restauratie voor de wereldexpo in 1913 en een aantal functieveranderingen vanaf 1894. Nadat de Vleeshouwers het gebouw verlieten, deed het dienst als postgebouw, groentenhal, autoparking en vishandel. Vandaag de dag is het centrum voor promotie van Oost-Vlaamse streekproducten er gevestigd.
Het vooronderzoek spitst zich toe op de stabiliteit en de conservatiestaat van het hout van het gebinte, dat ten gevolge van waterinfiltratie op sommige plaatsen sterk verzwakt is. Hiervoor zal een dendrochronologisch onderzoek uitgevoerd worden en zullen 1200 meetpunten met de Digital Microprobe onderzocht worden. Hierbij wordt met een dunne stompe naald in het hout geprikt, waarbij de weerstand op de naald geregistreerd wordt en verschillen in hardheid in het hout gemeten kunnen worden. Deze verschillen geven een beeld van de conditie van het hout.
De samenhang en stabiliteit van de gevels wordt onderzocht door een aantal funderingen op te graven, kernboringen uit te voeren om de samenhang tussen baksteenmetselwerk en parement te bepalen, mortelanalyses, vocht- en zoutanalyses,…
Tevens wordt een stratigrafisch kleuronderzoek uitgevoerd. Dit onderzoek dient om de verschillende historische afwerkingslagen in beeld te brengen. Dit onderzoek gebeurt niet alleen in functie van het bepalen van de afwerking van het gebouw bij restauratie. Het kan ook bouwhistorische sporen aan het licht brengen, die een schat aan informatie kunnen bevatten over de geschiedenis van het tot nu toe amper onderzochte gebouw.
